Czy można rozmawiać bez walki, kiedy różnimy się poglądami, wartościami, światopoglądem? W najnowszym podkaście „Poziom Miłości” odpowiadam na pytanie: Jak rozmawiać z ludźmi, z którymi się nie zgadzam. Zapraszam

Przez lata szukałam odpowiedzi na pytanie, jak rozmawiać z kimś, kto myśli zupełnie inaczej niż ja. I wciąż wracam do tego jednego odkrycia – nie chodzi o to, by przekonać drugą osobę. Chodzi o to, by zrozumieć, co się między nami dzieje. I żeby przy tym nikogo nie zranić – ani siebie, ani drugiego człowieka.

Dlaczego trudno rozmawiać, gdy się nie zgadzamy

Czasem mam wrażenie, że słowo porozumienie zostało pomylone z przekonywaniem.
Kiedyś też chciałam „porozumieć się” – czyli wytłumaczyć swój świat, żeby inni go zrozumieli i przyznali mi rację. Dopiero z czasem zobaczyłam, że to, co nazywałam porozumieniem, było formą przemocy – próbą zmiany drugiej osoby według mojego obrazu świata.

W rozmowie, w której nie ma zgody, najczęściej spotykają się dwa światy. Każdy z nas niesie swoje wartości, przekonania, doświadczenia i strategie na to, jak żyć.
I właśnie te strategie nas dzielą. Ale pod nimi – pod różnicami w poglądach – kryją się potrzeby, które są wspólne dla wszystkich ludzi. Potrzeba bezpieczeństwa, zrozumienia, szacunku, akceptacji, wolności.

Jak rozmawiać z ludźmi, żeby nie ranić i nie dać się zranić

Marshall Rosenberg, twórca Porozumienia bez Przemocy, mówił, że nikt nie może mnie zranić – to ode mnie zależy, jak przyjmę to, co słyszę.
Kiedy to zrozumiałam, rozmowy stały się lżejsze. Przestałam walczyć o rację. Zaczęłam słuchać potrzeb, które stoją za słowami drugiego człowieka.

Jeśli ktoś mnie krytykuje, modli się za mnie, albo mówi, że źle robię – mogę w tym usłyszeć jego troskę, lęk, potrzebę bezpieczeństwa czy przynależności.
Kiedy słyszę te potrzeby, zamiast reagować złością, mogę powiedzieć sobie w myślach: „ona też chce dobra, tylko inaczej je rozumie”.

I mogę zatrzymać rozmowę, jeśli czuję, że robi się zbyt trudno. Nie po to, żeby uciec, ale żeby się nie zranić.
Mogę powiedzieć: „mamo, nie chcę tak teraz rozmawiać, wrócimy do tego po obiedzie”.
To jest troska – o siebie i o relację.

Co pomaga w zrozumieniu – język potrzeb zamiast przekonywania

Porozumienie nie polega na tym, że się zgadzamy.
Polega na tym, że widzimy siebie nawzajem – nasze potrzeby, emocje, intencje.

Kiedy zaczynamy mówić językiem potrzeb, nawet bardzo trudne tematy stają się możliwe do udźwignięcia.
Nie rozmawiam już o Kościele, polityce czy sposobie życia – rozmawiam o tym, co dla mnie ważne: o wolności, bezpieczeństwie, miłości, przynależności.

I wtedy często okazuje się, że mówimy o tym samym.
Że za modlitwą, za kłótnią, za uporem drugiej osoby kryje się to samo pragnienie, które ja znam z własnego serca.

To nie znaczy, że musimy dojść do zgody. Czasem porozumienie to właśnie świadomość, że się nie zgodzimy – i że to jest w porządku.

Kluczowe elementy komunikacji NVC

1. Obserwacja: Zamiast oceniać i osądzać, skup się na faktach. Opisz sytuację, którą chcesz omówić, unikając osobistych oskarżeń. Na przykład, zamiast mówić „Ty zawsze się mylisz”, spróbuj powiedzieć „Zauważyłam, że różnimy się w naszym podejściu do tego tematu”.
2. Uczucia: Wyraź, co czujesz w związku z daną sytuacją. Użyj języka emocji, aby opisać swoje odczucia. Na przykład, „Czuję frustrację, gdy słyszę, że mamy różne zdania” zamiast „Jesteś niecierpliwy”.
3. Potrzeby: Wskaż na potrzeby, które stoją za Twoimi uczuciami. Uznaj, że zarówno Twoje potrzeby, jak i potrzeby drugiej osoby są ważne. Powiedz: „Potrzebuję, aby nasze rozmowy były pełne szacunku i zrozumienia”.
4. Prośba: Na koniec sformułuj konkretną prośbę. Może to być zaproszenie do dalszej rozmowy lub prośba o wyjaśnienie drugiej strony. Na przykład: „Czy mogłabyś podzielić się ze mną swoimi myślami na ten temat?”.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat komunikacji w związku? Zobacz mój kurs online „3 filary miłości – proces budowania zdrowego związku”
Możesz też zapisać się na kurs podstaw NVC w Warszawie lub onlie. Pomoże Ci budować relacje nawet tam, gdzie nie widzisz na nie miejsca. 

Kiedy warto odpuścić – granice relacji

Nie każda rozmowa musi prowadzić do wspólnego wniosku.
Nie każda relacja da się naprawić rozmową.

Są takie różnice, które są zbyt duże. Wtedy troską staje się zachowanie dystansu, który chroni nasze serce. Jeśli chodzi o bliskich – o rodziców, partnerów, dzieci – zerwanie kontaktu zawsze ma wysoki koszt. Wtedy warto szukać swojej sprawczości – zadbać o własną wolność, akceptację i przynależność w innych miejscach, zamiast oczekiwać ich od osoby, która nie umie ich dać.

Mogę wybrać, że zostaję w relacji, ale nie po to, żeby ją zmieniać, tylko żeby zachować porządek, ciągłość, korzenie.
Mama nie musi się ze mną zgadzać, żeby mogła mnie kochać. A ja nie muszę się z nią zgadzać, żeby zachować szacunek.

Nadzieja na porozumienie

Kiedy zrozumiałam, że rozmowa nie jest po to, by przekonać, tylko by zobaczyć człowieka pod słowami, pojawiła się ulga.
Zamiast napięcia – spokój.
Zamiast potrzeby zwycięstwa – ciekawość.

Jeśli chcesz nauczyć się tak rozmawiać – widzieć potrzeby, zatrzymywać się, kiedy jest trudno, mówić inaczej, bez ranienia – możesz to ćwiczyć.
To nie dzieje się w jeden dzień, ale jest możliwe.
Ja sama uczę się tego każdego dnia – i właśnie temu poświęcam swoją pracę z ludźmi.

Na warsztatach komunikacji i relacji w duchu NVC możesz doświadczyć, jak to jest rozmawiać naprawdę – z czułością, uważnością i odwagą bycia sobą.
Nie po to, żeby się zgodzić.
Po to, żeby się zrozumieć.

Więcej na ten temat usłyszysz w kolejnym odcinku podcastu „Poziom miłości” Jak rozmawiać z ludźmi z którymi się nie zgadzam? | podcast #145

👉Apple Podcast: https://podcasts.apple.com/pl/podcast/poziom-mi%C5%82o%C5%9Bci-jak-rozmawiac-z-ludz-mi-z-kto-rymi-sie/id1662218478?i=1000734089350
👉Spotify: https://open.spotify.com/episode/7y9iBb0kfQFgPY4gTZNnkw?si=0f65711fd57a495c
👉You Tube: https://youtu.be/Nw4QzajvlmA

👉www.emiliakulpanowak.pl

Świat NVC i Podcastu Poziom Miłości: 

Oddaj sobie zdolność kochania – proces NVC „Healing and reconciliation” https://emiliakulpanowak.pl/warsztat/wybaczanie-i-pojednanie-proces-nvc-healing-and-reconciliation/

Komunikacja i relacje – praktyczny kurs NVC Komunikacja bez przemocy – Warszawa: https://emiliakulpanowak.pl/warsztat/komunikacja-i-relacje-praktyczny-kurs-nvc-komunikacja-bez-przemocy/

Jak się lepiej rozumieć – 6 filarów komunikacji (wprowadzenie do NVC) – kurs online do pracy własnej – https://emiliakulpanowak.pl/warsztat/zrozumiec-rozwiaz-konflikty-6-filarow-komunikacji-relacji-nvc-kurs-online/

Sprawdź kalendarz wydarzeń NVC na 2025 rok i zaplanuj swój rozwój w duchu Porozumienia bez Przemocy!
👉 https://emiliakulpanowak.pl/kalendarium/

Porozumienie bez przemocy podcast POZIOM MIŁOŚCI

Dobre relacje mają dwa źródła: to, jak mówisz i jak słuchasz, czyli świadoma komunikacja oraz to, jak bardzo siebie lubisz. Jak siebie traktujesz i jaką masz ze sobą relację. W podcaście Poziom Miłości pokazuję Ci, jak dbać o komunikację, relacje z innymi i ze sobą samym. Korzystam z zasobów NVC (Nonviolent Communication dra Marshalla B. Rosenberga, którego jestem certyfikowaną trenerką) oraz RH (Resonant Healing Sary Peyton, które łączy NVC i neurobiologię), a sama nazwa nawiązuje do poziomów świadomości opisanych przez dra Davida Hawkinsa.

Poziom Miłości jest skalibrowany bardzo wysoko – na 500 i jest energią życiową, w której świat jest przyjaznym miejscem pełnym miłości, a relacje kwitną.
Posłuchaj, polajkuj, udostępnij. Razem zbudujemy takie miejsce.

Montaż i wsparcie asystenckie: Dorota Siwek

Autorka Podcastu, Emilia Kulpa-Nowak jest trenerką NVC, prowadzi warsztaty komunikacji i relacji, które znajdziesz na emiliakulpanowak.pl/warsztaty Jest autorką książek „Jak budować relację z dzieckiem?” i „Miłość dzień po dniu”, które znajdziesz na stronie wydawcy virgobooks.pl.